Πως φτάσαμε ως εδώ...

Στην αλυσίδα της κοινωνιολογικής δέσμης,επακολούθημα του άκρατου κυνισμού είναι κοινωνική κρίση. Οι επόμενοι κρίκοι της αλυσίδας είναι η οικονομική κρίση και η ανασφάλεια ..

Η αλληλουχία αυτών των κρίκων από μόνη της αποτελεί ένα εκρηκτικό μείγμα για όλες τις κοινωνίες. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή .

Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ είναι φανερό πλέον πως έχει, παγκοσμίως, δραματικές επιπτώσεις έγραφε πριν λίγες ημέρες στον ΕΤ ο κ. Γ. Λούλης. Ο οικονομικός κλονισμός της υπερδύναμης έρχεται σε συνέχεια ενός παγκόσμιου αξιακού κλυδωνισμού.

Έτσι κλείνει ένας κύκλος, ο οποίος άνοιξε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η περίοδος αυτή ξεκίνησε με πομπώδεις ισχυρισμούς ότι φθάνουμε στο «τέλος της Ιστορίας» (όπως έγραψε ο Fukuyama).
Υποτίθεται λοιπόν πως οδηγούμασταν στην παγκόσμια κυριαρχία του δίπτυχου: Επέλαση της οικονομίας της αγοράς καθώς και της Δημοκρατίας. Που θα επιβεβαίωνε την απόλυτη κυριαρχία του «αμερικανικού μοντέλου» σε έναν κόσμο ευμάρειας, ελευθεριών και παγκόσμιας ευνομίας.

Τριάντα περίπου χρόνια αργότερα, οι εκτιμήσεις αυτές έχουν γίνει στάχτη. Η σχετική κατάληξη κατέστη εν τέλει αναπόφευκτη.
Όλα ξεκίνησαν από την αλαζονεία και το μεσσιανισμό της υπερδύναμης, «το απόλυτα αναγκαίο έθνος», όπως θα το ονόμαζε (στη διάσημη πλέον αποστροφή της) η Μαντλίν Ολμπράιτ, επί προεδρίας Κλίντον.

Όμως τα χειρότερα θα εμφανίζονταν με τον Μπους, για να οδηγηθούμε σε έναν κόσμο ανομίας και αυθαιρεσίας. Υιοθετήθηκε το δόγμα του «προληπτικού» πολέμου.
Έγινε η εισβολή στο Ιράκ, με ψεύτικες δικαιολογίες. Ευτελίσθηκε ο ΟΗΕ. Νομιμοποιήθηκαν οι βασανισμοί. Φθάσαμε στο Αμπού Γκρέιμπ. Στις φυλακές-«μαύρες τρύπες» ανά τον κόσμο, όπου εξαφανίζονται απαχθέντες «ύποπτοι» που βασανίζονται από αυταρχικά καθεστώτα, «πελάτες» των ΗΠΑ.

Το Ισραήλ, ο πιο χαϊδεμένος σύμμαχος των ΗΠΑ, είχε το πράσινο φως για τυφλή βία στη γειτονιά του. Η έννοια της «δημοκρατίας» ευτελίσθηκε και μαζί της ο υποτιθέμενος «φάρος» της, δηλαδή οι ΗΠΑ.

Η Αμερική, δημοκρατική στο εσωτερικό της, έγινε στυλοβάτης στυγνών δικτατοριών από την Αίγυπτο έως τη Σαουδική Αραβία, καθώς και υποκινητής των χειρότερων αυθαιρεσιών άλλων κρατών (Ισραήλ).
Μια από τις ελάχιστες εκλεγμένες κυβερνήσεις( με τα όποια λάθη της) στη Μέση Ανατολή, η παλαιστινιακή Χαμάς, επιδιώκεται συστηματικά να εξοντωθεί.

Στην πορεία αυτή, η Ευρώπη σύρεται, με ελάχιστες αντιστάσεις, ως θλιβερός κομπάρσος της υπερδύναμης, από τη Γάζα, το Ιράκ έως το Αφγανιστάν.
Όμως στην απαξίωση των δημοκρατικών δυτικών κοινωνιών προστέθηκε και η κατάρρευση του «πούρου» καπιταλισμού της Αμερικής, με μηχανοδηγούς τους Γκρίνσπαν, Κλίντον και τον ακραίο φιλελεύθερο Τζορτζ Μπους.

Έτσι η κατάρρευση του σοσιαλιστικού κρατισμού και τα αδιέξοδα της σοσιαλδημοκρατίας συνοδεύθηκαν και από την απαξίωση των θιασωτών ακραίων μορφών της οικονομίας της αγοράς.
Οι ιδέες των «φονταμενταλιστών της αγοράς» (όπως τους ονομάζει ο φιλελεύθερος φιλόσοφος John Gray) έχουν πλέον πανηγυρικά χρεοκοπήσει. Και ήταν καιρός.

Φυσικά, όλα αυτά έχουν αφήσει πίσω τους ένα τεράστιο κενό, καθώς οι κοινωνίες βλέπουν ιδεολογήματα να καταρρέουν χωρίς να αντικαθίστανται από κάποια άλλα. Αξίες αμφισβητούνται. Πρακτικές δεν πείθουν. .

Έτσι προκαλούνται έντονα συναισθήματα ανασφάλειας . Οι πραγματιστικές προσεγγίσεις, μπορεί να είναι πιο ευπρόσδεκτες από τις ιδεολογικές στην οικονομία, όμως επειδή κρίνονται μέσα από τη δίνη μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, δεν καθησυχάζουν.

Το άθροισμα λοιπόν κυνισμού , οικονομικής κρίσης και ανασφάλειας αποτελεί εύφλεκτο υλικό.Ένα επικίνδυνο μείγμα για όλες τις κοινωνίες. Και.... η έκρηξη παραμονεύει.