Οι «Κλαζομένιοι» είναι διαχρονικοί . Τους συναντάμε από την αρχαιότητα μέχρι τη σημερινή εποχή.
Στην αρχαιότητα όταν οι Κλαζομενές , μια σπουδαία, πλούσια και ισχυρή πόλη κτισμένη επί της ακτής της Ιωνίας, απέστειλε αντιπροσώπους της στην Σπάρτη, δημιουργήθηκε μείζον θέμα.
Κατά την παραμονή τους στη Σπάρτη η συμπεριφορά τους ήταν απρεπής και προκλητική, γεγονός που επέφεραν την δυσφορία των Σπαρτιατών. Κατηγόρησαν μάλιστα και τους εφόρους για την ανοχή τους σ΄ αυτή τη διαγωγή των Κλαζομενίων.
Οι Έφοροι τότε βρέθηκαν σε δύσκολη θέση. Αναγνώριζαν την δικαιολογημένη αγανάκτηση των Σπαρτιατών, αλλά δεν ήθελαν να χαλάσουν τις σχέσεις τους με μια σημαντική συμμαχική πόλη . Συγχρόνως όμως, δεν ήθελαν οι Σπαρτιάτες να συνηθίσουν στην ανοχή της απειθαρχίας και της αυθαιρεσίας απέναντι του νόμου.
Έβαλαν λοιπόν, οι έφοροι, τον κήρυκα να περιφέρεται στην πόλη κεφωνίζοντας «έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν», δηλαδή επιτρέπεται στους Κλαζομένιους να κάνουν απρέπειες.
Με τον τρόπο αυτόν οι έφοροι πετύχαιναν όλους τους στόχους τους:
- «Νομιμοποιούσαν» τη συμπεριφορά των Κλαζομενίων
- «Έκρουαν τον κώδωνα» για τους Κλαζομένιους, ότι η διαγωγή τους ενοχλεί
- «Προειδοποιούσαν» τους Σπαρτιάτες ότι αυτή ήταν μια ειδική «κατ΄εξαίρεσιν» αντιμετώπιση , η οποία δεν θα έβρισκε εφαρμογή στους ιδίους.
Η φράση παρέμεινε έκτοτε παροιμιώδης και χρησιμοποιείται συχνά ως τις μέρες μας. Στην Νεοελληνική ενυπάρχει με την έννοια της επισήμανσης και της διαπίστωσης για το ποιόν και τις «συνήθειες» ενός ανθρώπου.
Όμως εκτός της φράσης, παραμένει μέχρι σήμερα ΚΑΙ η συμπεριφορά των Κλαζομενίων, ως φαινόμενο (γενικευμένο μάλιστα), καθώς και η υποκριτική στάση των «εφόρων» .
Πρόσφατο παράδειγμα ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, που δεν αντιμετωπίζει τον νόμο όπως οι υπόλοιποι. Συγχρόνως όμως δεν αντιμετωπίζεται και από τους «εφόρους» όπως οι υπόλοιποι «πληβείοι».
Λόγω ιδεολογικής «κυτταρίτιδας» τα βάζει με τους πρώην συντρόφους τους , γιατί συνελήφθη επειδή το κόκκινο το έβλεπε …πράσινο.
Μα ανέκαθεν τα «φανάρια» τα έβλεπε όλα … πράσινα. Παραθέτω εν περιλήψει περιστατικό όπως το εξιστορεί αρθρογραφώντας (Βήμα) ο Αρκάς δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Μπράμος.
«Σε μια μακρινή εποχή, σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα του νότου, λίγα χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας, οι πολίτες χαμογελούσαν στους δρόμους και τα ‘παιδιά’ της νέας διακυβέρνησης ήταν όλο υποσχέσεις για νέες, καλύτερες και δικαιότερες μέρες.
Τους είχανε πιστέψει σχεδόν όλοι. Ένα συμβάν όμως, στο αεροδρόμιο κοσμοπολίτικου και αρχοντικού νησιού, μοιάζει να προφητεύει την ανατριχιαστική κατάληξη εκείνης της ευφορίας. Η ουρά, στην μοναδική και κρατική αεροπορική εταιρία, για την νυκτερινή πτήση προς την πρωτεύουσα, ήταν μεγάλη κι ο κόσμος αδημονούσε. Οι διαμαρτυρίες είχαν αρχίσει.
Στην ουρά, μαζί με τους ταλαιπωρημένους πληβείους, ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Γ. Ράλλης. Κάποια στιγμή από το βάθος ξεπρόβαλε, μετά συνοδείας βεβαίως, το ‘παιδί’ που ο μέγας τού εμπιστεύτηκε τον χώρο του αθλητισμού.
Παρακάμπτοντας τη ουρά- ποιος νοιάζεται για τις γκρίνιες των μικροαστών- κατευθύνθηκε στο γκισέ. Η κοπέλα στον έλεγχο, μπασμένη στα πράγματα, κάτι ψιθύρισε στο ‘παιδί’ κι αυτό, όλο έκπληξη και γαλαντομία γύρισε κι είδε τον πρώην πρωθυπουργό. Ήρθε προς το μέρος του κι είπε, με το φυσικό ύφος που αποκτούν, όσοι, λόγω θέσης και λαϊκών αγώνων, μπορούν να παραβιάζουν τις ουρές μπροστά στα γκισέ κρατικών αεροπορικών συγκοινωνιών. «Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ, περάστε μπροστά».
Ο άτυχος και ευπατρίδης, πρώην πρωθυπουργός κοίταξε από την κορυφή ως τα νύχια τον νέο λιόντα και του απάντησε: «Κι όλοι αυτοί που περιμένουν τι είναι; Γαϊδούρια;»
Ο λιόντας τα έχασε μεν, έμεινε για λίγα δευτερόλεπτα αμήχανος, αλλά συνήλθε γρήγορα, θυμήθηκε ότι η μοίρα τον έταξε κάπου ψηλά και επέστρεψε στο γκισέ, επιβεβαιώνοντας την προφητεία πως οι έσχατοι έσονται πρώτοι.
Είπαμε! Οι «Κλαζομένιοι» είναι διαχρονικοί ….Όπως άλλωστε και οι «έφοροι» !
Στην αρχαιότητα όταν οι Κλαζομενές , μια σπουδαία, πλούσια και ισχυρή πόλη κτισμένη επί της ακτής της Ιωνίας, απέστειλε αντιπροσώπους της στην Σπάρτη, δημιουργήθηκε μείζον θέμα.
Κατά την παραμονή τους στη Σπάρτη η συμπεριφορά τους ήταν απρεπής και προκλητική, γεγονός που επέφεραν την δυσφορία των Σπαρτιατών. Κατηγόρησαν μάλιστα και τους εφόρους για την ανοχή τους σ΄ αυτή τη διαγωγή των Κλαζομενίων.
Οι Έφοροι τότε βρέθηκαν σε δύσκολη θέση. Αναγνώριζαν την δικαιολογημένη αγανάκτηση των Σπαρτιατών, αλλά δεν ήθελαν να χαλάσουν τις σχέσεις τους με μια σημαντική συμμαχική πόλη . Συγχρόνως όμως, δεν ήθελαν οι Σπαρτιάτες να συνηθίσουν στην ανοχή της απειθαρχίας και της αυθαιρεσίας απέναντι του νόμου.
Έβαλαν λοιπόν, οι έφοροι, τον κήρυκα να περιφέρεται στην πόλη κεφωνίζοντας «έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν», δηλαδή επιτρέπεται στους Κλαζομένιους να κάνουν απρέπειες.
Με τον τρόπο αυτόν οι έφοροι πετύχαιναν όλους τους στόχους τους:
- «Νομιμοποιούσαν» τη συμπεριφορά των Κλαζομενίων
- «Έκρουαν τον κώδωνα» για τους Κλαζομένιους, ότι η διαγωγή τους ενοχλεί
- «Προειδοποιούσαν» τους Σπαρτιάτες ότι αυτή ήταν μια ειδική «κατ΄εξαίρεσιν» αντιμετώπιση , η οποία δεν θα έβρισκε εφαρμογή στους ιδίους.
Η φράση παρέμεινε έκτοτε παροιμιώδης και χρησιμοποιείται συχνά ως τις μέρες μας. Στην Νεοελληνική ενυπάρχει με την έννοια της επισήμανσης και της διαπίστωσης για το ποιόν και τις «συνήθειες» ενός ανθρώπου.
Όμως εκτός της φράσης, παραμένει μέχρι σήμερα ΚΑΙ η συμπεριφορά των Κλαζομενίων, ως φαινόμενο (γενικευμένο μάλιστα), καθώς και η υποκριτική στάση των «εφόρων» .
Πρόσφατο παράδειγμα ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, που δεν αντιμετωπίζει τον νόμο όπως οι υπόλοιποι. Συγχρόνως όμως δεν αντιμετωπίζεται και από τους «εφόρους» όπως οι υπόλοιποι «πληβείοι».
Λόγω ιδεολογικής «κυτταρίτιδας» τα βάζει με τους πρώην συντρόφους τους , γιατί συνελήφθη επειδή το κόκκινο το έβλεπε …πράσινο.
Μα ανέκαθεν τα «φανάρια» τα έβλεπε όλα … πράσινα. Παραθέτω εν περιλήψει περιστατικό όπως το εξιστορεί αρθρογραφώντας (Βήμα) ο Αρκάς δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Μπράμος.
«Σε μια μακρινή εποχή, σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα του νότου, λίγα χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας, οι πολίτες χαμογελούσαν στους δρόμους και τα ‘παιδιά’ της νέας διακυβέρνησης ήταν όλο υποσχέσεις για νέες, καλύτερες και δικαιότερες μέρες.
Τους είχανε πιστέψει σχεδόν όλοι. Ένα συμβάν όμως, στο αεροδρόμιο κοσμοπολίτικου και αρχοντικού νησιού, μοιάζει να προφητεύει την ανατριχιαστική κατάληξη εκείνης της ευφορίας. Η ουρά, στην μοναδική και κρατική αεροπορική εταιρία, για την νυκτερινή πτήση προς την πρωτεύουσα, ήταν μεγάλη κι ο κόσμος αδημονούσε. Οι διαμαρτυρίες είχαν αρχίσει.
Στην ουρά, μαζί με τους ταλαιπωρημένους πληβείους, ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Γ. Ράλλης. Κάποια στιγμή από το βάθος ξεπρόβαλε, μετά συνοδείας βεβαίως, το ‘παιδί’ που ο μέγας τού εμπιστεύτηκε τον χώρο του αθλητισμού.
Παρακάμπτοντας τη ουρά- ποιος νοιάζεται για τις γκρίνιες των μικροαστών- κατευθύνθηκε στο γκισέ. Η κοπέλα στον έλεγχο, μπασμένη στα πράγματα, κάτι ψιθύρισε στο ‘παιδί’ κι αυτό, όλο έκπληξη και γαλαντομία γύρισε κι είδε τον πρώην πρωθυπουργό. Ήρθε προς το μέρος του κι είπε, με το φυσικό ύφος που αποκτούν, όσοι, λόγω θέσης και λαϊκών αγώνων, μπορούν να παραβιάζουν τις ουρές μπροστά στα γκισέ κρατικών αεροπορικών συγκοινωνιών. «Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ, περάστε μπροστά».
Ο άτυχος και ευπατρίδης, πρώην πρωθυπουργός κοίταξε από την κορυφή ως τα νύχια τον νέο λιόντα και του απάντησε: «Κι όλοι αυτοί που περιμένουν τι είναι; Γαϊδούρια;»
Ο λιόντας τα έχασε μεν, έμεινε για λίγα δευτερόλεπτα αμήχανος, αλλά συνήλθε γρήγορα, θυμήθηκε ότι η μοίρα τον έταξε κάπου ψηλά και επέστρεψε στο γκισέ, επιβεβαιώνοντας την προφητεία πως οι έσχατοι έσονται πρώτοι.
Είπαμε! Οι «Κλαζομένιοι» είναι διαχρονικοί ….Όπως άλλωστε και οι «έφοροι» !
