Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη
Ενας από τους βασικούς στόχους της δημιουργίας της ΕΟΚ και στη συνέχεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης ήταν η οικονομική σύγκλιση των χωρών-μελών της.
Ενα μέτρο της σύγκλισης αυτής είναι η σχέση τού κατά κεφαλήν Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) τους, όχι σε ευρώ, αλλά σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) σε σχέση με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ευρώ του συνόλου των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε.
Οι βασικοί παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η σύγκλιση μιας χώρας είναι η αύξηση του συνολικού ΑΕΠ σε ευρώ, το κόστος ενός «καλαθιού» αγαθών και υπηρεσιών (δηλαδή, χονδρικά, ο πληθωρισμός) και η αύξηση του πληθυσμού της, όλα σε σχέση με τα ίδια στοιχεία της Ε.Ε. ως συνόλου.
Στις 21 Ιουνίου η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε., η Eurostat, έδωσε στη δημοσιότητα τις πρώτες εκτιμήσεις της για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. σε ΜΑΔ με το μέσο όρο τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 27 = 100.
Με βάση το κριτήριο αυτό, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας μας το 2010 εκτιμάται στο 89, δηλαδή 11 μονάδες κάτω από αυτό το μέσο όρο της Ε.Ε. 27.
Αυτό, όμως, το μέτρο είναι παραπλανητικό, διότι η Ελλάδα είναι πλήρες μέλος της Ε.Ε. από το 1981, ενώ 12 από τα 27 κράτη έγιναν μέλη της τα τελευταία χρόνια και, επιπλέον, με την εξαίρεση της Κύπρου, όλα έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο ή πολύ χαμηλότερο από εκείνο της Ελλάδας.
Το ορθό μέτρο σύγκλισης είναι ο μέσος όρος τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 15 κρατών – παλαιών μελών της.
Με βάση τα στοιχεία της βάσης δεδομένων της Eurostat, στην 1η στήλη του Πίνακα που παραθέτουμε δίνεται το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ε. 15, στη 2η της Ελλάδας και στην 3η της Ελλάδας με Ε.Ε. 15 = 100 τα έτη 2000-2012. Σύγκλιση υπάρχει όταν η απόσταση που χωρίζει τα στοιχεία της στήλης αυτής από το 100 μειώνεται και απόκλιση όταν αυξάνεται.
Οπως φαίνεται από την 3η στήλη του Πίνακα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της χώρας μας με την Ε.Ε. 15 = 100, δηλαδή σε σχέση με το μέσο όρο των 15:
- Την περίοδο 2000-2009, με μικρές κάμψεις το 2005 και 2007, αυξανόταν συνεχώς, ακόμα και το 2009.
- Το 2010, εξαιτίας των συνεπειών των εξοντωτικών μέτρων του Μνημονίου Ι (μείωση εισοδημάτων, αύξηση της ανεργίας και κλείσιμο επιχειρήσεων), κατολίσθησε στο επίπεδο μεταξύ 2002-2003.
- Τη διετία 2011-2012, με τα μέτρα που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2012-2015 (Μνημόνιο ΙΙ), θα μειωθεί περισσότερο και θα φτάσει στο επίπεδο του 2001 (!).
Με βάση, επομένως, τις προβλέψεις της Eurostat, η εφαρμογή των μέτρων των Μνημονίων Ι και ΙΙ πάνε πίσω στο 2001 τη σύγκλιση της Ελλάδας με το μέσο όρο της Ε.Ε. 15.
Η σύγκλιση που επιτεύχθηκε την περίοδο 2000-2009 οφειλόταν κυρίως στον πολύ υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της χώρας μας σε σχέση με τον αντίστοιχο ρυθμό της Ε.Ε. 15 ως συνόλου και αυτό παρά τον υψηλότερο πληθωρισμό στη χώρα μας.
Αντίθετα, η απόκλιση και η οπισθοδρόμηση της χώρας την τριετία 2010-2012 θα οφείλεται στη βαθιά ύφεση, δηλαδή την καθίζηση του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το ΑΕΠ της Ε.Ε. 15 ως συνόλου θα αυξάνεται και παρά το ότι ο πληθωρισμός της χώρας μας προβλέπεται να μειωθεί.
Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι για να επανέλθει η χώρα στο επίπεδο σύγκλισης που είχε επιτευχθεί το 2009 θα απαιτηθεί, για πολλά χρόνια, ρυθμός ανάπτυξης πολύ υψηλότερος εκείνου της Ε.Ε. 15 ως συνόλου.
Δυστυχώς τα εξοντωτικά μέτρα για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, που επιβάλλει η τρόικα των δανειστών μας με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα και τον εφαρμοστικό νόμο, καθιστούν αδύνατη την επίτευξη τέτοιων ρυθμών.
Ενας από τους βασικούς στόχους της δημιουργίας της ΕΟΚ και στη συνέχεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης ήταν η οικονομική σύγκλιση των χωρών-μελών της.
Ενα μέτρο της σύγκλισης αυτής είναι η σχέση τού κατά κεφαλήν Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) τους, όχι σε ευρώ, αλλά σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) σε σχέση με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ευρώ του συνόλου των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε.
Οι βασικοί παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η σύγκλιση μιας χώρας είναι η αύξηση του συνολικού ΑΕΠ σε ευρώ, το κόστος ενός «καλαθιού» αγαθών και υπηρεσιών (δηλαδή, χονδρικά, ο πληθωρισμός) και η αύξηση του πληθυσμού της, όλα σε σχέση με τα ίδια στοιχεία της Ε.Ε. ως συνόλου.
Στις 21 Ιουνίου η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε., η Eurostat, έδωσε στη δημοσιότητα τις πρώτες εκτιμήσεις της για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. σε ΜΑΔ με το μέσο όρο τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 27 = 100.
Με βάση το κριτήριο αυτό, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας μας το 2010 εκτιμάται στο 89, δηλαδή 11 μονάδες κάτω από αυτό το μέσο όρο της Ε.Ε. 27.
Αυτό, όμως, το μέτρο είναι παραπλανητικό, διότι η Ελλάδα είναι πλήρες μέλος της Ε.Ε. από το 1981, ενώ 12 από τα 27 κράτη έγιναν μέλη της τα τελευταία χρόνια και, επιπλέον, με την εξαίρεση της Κύπρου, όλα έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο ή πολύ χαμηλότερο από εκείνο της Ελλάδας.
Το ορθό μέτρο σύγκλισης είναι ο μέσος όρος τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ των 15 κρατών – παλαιών μελών της.
Με βάση τα στοιχεία της βάσης δεδομένων της Eurostat, στην 1η στήλη του Πίνακα που παραθέτουμε δίνεται το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ε. 15, στη 2η της Ελλάδας και στην 3η της Ελλάδας με Ε.Ε. 15 = 100 τα έτη 2000-2012. Σύγκλιση υπάρχει όταν η απόσταση που χωρίζει τα στοιχεία της στήλης αυτής από το 100 μειώνεται και απόκλιση όταν αυξάνεται.
Οπως φαίνεται από την 3η στήλη του Πίνακα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της χώρας μας με την Ε.Ε. 15 = 100, δηλαδή σε σχέση με το μέσο όρο των 15:
- Την περίοδο 2000-2009, με μικρές κάμψεις το 2005 και 2007, αυξανόταν συνεχώς, ακόμα και το 2009.
- Το 2010, εξαιτίας των συνεπειών των εξοντωτικών μέτρων του Μνημονίου Ι (μείωση εισοδημάτων, αύξηση της ανεργίας και κλείσιμο επιχειρήσεων), κατολίσθησε στο επίπεδο μεταξύ 2002-2003.
- Τη διετία 2011-2012, με τα μέτρα που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2012-2015 (Μνημόνιο ΙΙ), θα μειωθεί περισσότερο και θα φτάσει στο επίπεδο του 2001 (!).
Με βάση, επομένως, τις προβλέψεις της Eurostat, η εφαρμογή των μέτρων των Μνημονίων Ι και ΙΙ πάνε πίσω στο 2001 τη σύγκλιση της Ελλάδας με το μέσο όρο της Ε.Ε. 15.
Η σύγκλιση που επιτεύχθηκε την περίοδο 2000-2009 οφειλόταν κυρίως στον πολύ υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της χώρας μας σε σχέση με τον αντίστοιχο ρυθμό της Ε.Ε. 15 ως συνόλου και αυτό παρά τον υψηλότερο πληθωρισμό στη χώρα μας.
Αντίθετα, η απόκλιση και η οπισθοδρόμηση της χώρας την τριετία 2010-2012 θα οφείλεται στη βαθιά ύφεση, δηλαδή την καθίζηση του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το ΑΕΠ της Ε.Ε. 15 ως συνόλου θα αυξάνεται και παρά το ότι ο πληθωρισμός της χώρας μας προβλέπεται να μειωθεί.
Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι για να επανέλθει η χώρα στο επίπεδο σύγκλισης που είχε επιτευχθεί το 2009 θα απαιτηθεί, για πολλά χρόνια, ρυθμός ανάπτυξης πολύ υψηλότερος εκείνου της Ε.Ε. 15 ως συνόλου.
Δυστυχώς τα εξοντωτικά μέτρα για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, που επιβάλλει η τρόικα των δανειστών μας με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα και τον εφαρμοστικό νόμο, καθιστούν αδύνατη την επίτευξη τέτοιων ρυθμών.